هر سال ۱۴ ژوئن مصادف با ۲۵ خرداد، روزی است برای یادآوری همت کسانیکه با اهدای مایه حیات و عصاره وجودشان، آن هم بدون هیچ چشمداشتی، جان میبخشند و امیدی هستند برای ناامیدی ها و دردهای بیمارانی که روی تختهای بیمارستان چشم انتظار قطرهای “خون” نشستهاند…
روز جهانی اهدای خون که در ۲۵ خرداد ماه به مناسبت تولد “لندشتاینر” کاشف گروههای خونی A، Bو Oکه منجر به امکانپذیر شدن انتقال خون شد، نامگذاری شده است . در عین حال شعاری که امسال از سوی سازمان بهداشت جهانی برای روز جهانی اهدای خون اعلام شده، این است که “خون ما را به هم متصل میکند” و “با اهدای خون زندگی را به اشتراک بگذاریم. “
علت انتخاب این شعار بهرهگیری از ظرفیت جوانان و شبکههای اجتماعی برای جذب، حمایت و دعوت از اهداکنندگان جهت انجام امر اهدای خون است . بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، جوامع بویژه در کشورهای صنعتی با سالمندی جمعیت مواجه شدهاند و فرایند سالمندی، مصرف خون را به شدت افزایش میدهد.
بر اساس گزارش این سازمان ، در سال میلادی گذشته، ۱۰۸ میلیون واحد خون در سراسر دنیا اهدا و جمعآوری شده که ۵۰ درصد آن در کشورهای توسعه یافته و با درآمد بالا بوده است. حال با توجه به اینکه کشورهای توسعهیافته حدود ۱۸ درصد جمعیت جهان را دربرمیگیرند، به این معنی است که ۱۸ درصد مردم جهان به ۵۰ درصد منابع خونی دسترسی داشته و ۸۲ درصد دیگر هم به ۵۰ درصد منابع خونی باقیمانده دسترسی دارند. بنابراین یک نابرابری در اهدای خون و دسترسی بیماران و مردم جهان به خون و فرآوردههای خونی در سراسر دنیا وجود دارد.
طبق این گزارش، خونی که در کشورهای با درآمد بالا در حال مصرف است، عمدتا در افراد بالای ۶۵ سال استفاده میشود. یعنی نزدیک به ۷۵ درصد خونهای اهدایی در کشورهای توسعهیافته برای افراد بالای ۶۵ سال استفاده میشود. در حالیکه در کشورهای با درآمد پایین، ۶۵ درصد خونهای اهدایی برای کودکان مصرف میشود.
در حال حاضر شاخص اهدای خون در کشور ما ۲۶.۸ واحد اهدای خون به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت است. یعنی شاخص اهدای خون در ایران ۲.۵ برابر کشورهای با درآمد متوسطی که ما در آن قرار داریم، است.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، ۷۳ کشور در سال ۲۰۱۵ موفق شدند؛ ۹۰ درصد خون مورد نیازشان را از اهداکنندگان داوطلب و بدون پاداش دریافت کنند. از طرفی هنوز ۷۲ کشور در جهان، حداقل ۵۰ درصد خون مورد نیازشان را از طریق خانواده، جانشین یا در مقابل دریافت پول، دریافت میکنند. این درحالیست که ایران جزو کشورهایی است که به شاخص اهدای خون ۱۰۰ درصد داوطلبانه رسیده است و این موضوع در سازمان بهداشت جهانی ثبت شده است.