همه انسان ها اضطراب را در زندگى خود تجربه مي کنند. طبيعى است که مردم هنگام مواجهه با موقعيت هاى تهديدکننده و تنش زا مضطرب مي شوند اما احساس اضطراب شديد و مزمن در غياب علت واضح، امرى غيرعادى است. اضطراب شامل احساس عدم اطمينان، درماندگى و برانگيختگى فيزيولوژيکى است. اضطراب يک احساس منتشر،بسيار ناخوشايند و اغلب مبهم دلواپسى است که با يک يا چند حس جسمى مانند احساس خالى شدن سردل، تنگى قفسه سينه، طپش قلب، تعريق، سردرد و غيره همراه است. بررسي ها نشان مي دهد ورزش کردن مي تواند تا حدودي در کم کردن شدت اضطراب موثر باشد. ما مي دانيم که ورزش مداوم بدني در صورتي که به درستي انجام شود و با بيماري شخص در تضاد نباشد در نگهداري سلامت جسم، روان و بهزيستي فرد و پيشگيري از بسياري از بيماري ها، يکي از مهم ترين عوامل به شمار میرود. اين واقعيتي است که فعاليت بدني، استرس عاطفي را به طور مؤثر فرو مي نشاند و بسياري از پيامدهاي ناخوشايند آن را خنثي مي کند. اگر چه ورزش مشکلات موجود در کار را حل نمي کند و يا وقتي در ترافيک قرار گرفته ايد، کار پليس راهنمايي را انجام نمي دهد و راه را براي شما باز نمي کند، اما بدون شك به دليل فعل و انفعالاتي که در بدن صورت مي گيرد، به شما کمک ميکند که از عهده فشار روحي برآ ييد و از تبديل آن به يک مساله مزمن جلوگيري کنيد.
ورزش اضطراب را كاهش مي دهد.
به نوشته روزنامه لوفيگارو ، تحقيقات نشان مي دهد فعاليت بدني منظم براي مبارزه با تنش، اضطراب، افسردگي و حتي ترك اعتياد موثر است. بنابر تحقيقي كه در فرانسه انجام گرفته و در نشريه پلاس وان منتشر شده است، شش درصد ورزشكاران رده بالا دچار اضطراب مي شوند در حالي كه اين رقم براي مردم فرانسه چهارده درصد است.
دكتر پییرلاود روانشناس در پاريس مي گويد: فعاليت بدني با كاهش دادن خطر بروز بيماري هاي رواني نقشي پيشگيرانه دارد. همچنین نشانه هاي پس از بيماري را بهبود مي بخشد و از خطر ظهور مجدد بيماري مي كاهد.
ورزش همچنين باعث افزايش رشد مغزي كودك شده و از يک سن مشخص به بعد باعث كاهش زوال شناختي مي شود. تمام رشته هاي ورزشي به خصوص دو استقامت، شنا و پياده روي سريع كه باعث صرف انرژي مي شوند نقش محافظتي براي بدن دارند. اثر درماني ورزش، در مواردي كه فعاليت بدني به مدت سي دقيقه در روز و پنج بار در هفته صورت گيرد، بسيار موثر است. دلايل اين موضوع تا حدودي جنبه رواني دارد. ورزش فعاليت انتقال دهندگان عصبي در مناطق مغزي كنترل كننده احساسات و دخيل در بروز بيماري هاي رواني افزايش مي دهد. اين روانپزشك ميافزايد: هنگامي كه بدن را تمرين مي دهيم، مغز را هم تحریک مي كنيم و امروزه مي توان با تصويربرداري عصبي اين حالت را مشاهده كرد. دكتر استفان كازوكا متخصص طب ورزش مي گويد: آدرنالين هم مي تواند توضيح دهنده اين پديده باشد. ورزش و استرس هر دو باعث ترشح اين هورمون مي شوند. هنگامي كه ورزش مي كنيم، تمرينِ استرس مي كنيم. بنابراين هر چقدر در برابر استرس مقاوم تر باشيم كمتر دچار افسردگي مي شويم.
شرکت در فعاليت هاي ورزشي به اجتماعي شدن و کسب مهارت و کفايت و همچنين دوست يابي و ارتباط سالم با همسالان کمک مي کند. در جريان يکي از پژوهش هاي اخير در ايالات متحده 65 درصد از جوانان ابراز کردند که ورزش آ نها را از اعتياد به الکل و مواد مخدر باز داشته است. در جريان فعاليت هاي ورزشي شديد ميزان ترشح اندورفين ها افزايش مييابد و به همين دليل ورزشکاران پس از انجام تمرين ها احساس لذت و آرامش خاصي ميکنند. با توجه به شباهت بين اندورفين ها و ترکيبات افيوني،ورزش کردن مي تواند جايگزين سوءمصرف مواد مخدر در معتادان شود.در نتيجه تمرينهاي ورزشي مدام ميزان جريان خون در مغز را افزايش مي يابد. افزايش جريان خون موجب اکسيژن رساني و تغذيه بهتر نرون هاي مغز شده و از تنگ شدن عروق مغز جلوگيري مي کند. اين تأثيرات خود موجب پيشگيري از فراموشي و زوال توانمندي هاي ذهني در سالمندي ميشود. تمرين هاي ورزشي همچنين موجب آزادسازي نوعي فاکتور رشد به نام B.D.N.F ميشود که ميتواند نرون ها را در برابر آسيب و صدمه مقاوم كرده و از بروز بيمار يهاي آلزايمر و پارکينسون تا حدود زيادي جلوگيري کند.
دکتر منوچهر مؤیدی: متخصص جراحی عمومی
مریم فدایی: روانشناس و مشاور